fbpx

INTOLERANCA NDAJ FRUKTOZËS

Fruktoza është sheqer që gjendet në mënyrë natyrore në fruta, në lëngjet e frutave, në mjaltë dhe në perime të caktuara. Fruktoza është gjithashtu komponentë kryesore e sheqerit të zakonshëm të bardhë kristalor (që përdoret në mënyrë të përditshme në ushqime). Përveç asaj, shurupi i misrit, që përdoret për ëmbëlsimin e ushqimit të përpunuar dhe pijeve, ka përmbajtje të lartë fruktoze.

Kur sistemi digjestiv nuk e absorbon fruktozën në mënyrë të rregullt, ajo mund të shkaktojë simptoma të intolerancës ndaj fruktozës.

Intoleranca e trashëguar e fruktozës

Intoleranca e trashëguar ndaj fruktozës është çrregullim gjenetik. Nëse organizmit i mungojnë proteinat ose enzimat e nevojshme të rëndësishme për shpërbërjen e fruktozës, bëhet fjalë për intolerancë ndaj fruktozës. Ajo do të thotë se organizmi nuk mund ta përpunojë fruktozën që gjendet në shumë përbërës të ndryshëm ushqimorë.

Kjo lloj intolerance ndaj fruktozës ndodh kur enzima aldolaza B është jofunksionale. Kjo enzimë gjendet në mëlçi dhe ndihmon që të shndërrohet fruktoza në energji të dobishme. Ekziston 25% shanse të një person i caktuar të zhvillojë intolerancë të trashëguar ndaj fruktozës nëse të dy prindërit kanë gjen që shkakton enzimë jofunksionale aldolazë B.

Nëse personi me intolerancë ndaj fruktozës ha ushqim që përmban fruktozë ose sakarozë, trupi nuk mund ta shëndërrojë sheqerin në glukozë, dhe ai akumulohet në organizëm dhe mund të shkaktojë dëmtime të mëlçisë dhe veshkave.

Shumica e njerëzve me këtë formë të trashëguar të intolerancës ndaj fruktozës fillojnë të shfaqin shenja që në moshën më të re. Foshnjat që ushqehen me gji shpesh kanë simptoma të intolerancës menjëherë pasi fillojnë të konsumojnë ushqim që përmban fruktozë. Një pjesë e simptomave tek këta fëmijë janë: zverdhje, ngadalësim në rritje, vjellje, fryrje, nauze, dhimbje në stomak, zmadhim të fruktozës në urinë dhe në gjak etj.

Intoleranca e trashëguar e fruktozës mund të jetë serioze, nëse nuk detektohet në kohë, sepse mund të çojë në dëmtim të veshkave dhe mëlçisë.

Ekziston intolerancë ndaj fruktozës, e njohur si keqabsorbim i fruktozës. Kjo gjendje nuk është e shkaktuar nga mungesa e enzimës. Qelizat në zorrët thjesht nuk mund të shpërbëjnë fruktozën në ushqimin që konsumohet.

Organizmi ynë ka kufizim sa fruktozë mund të konsumojmë dhe të përpunojmë. Ky kufi është individual tek çdo njeri. Mbi aftësinë e trupit tonë që të absorbojë fruktozë, gjithashtu mund të ndikojnë sëmundje të caktuara si: celiakia, sëmundja e Kronit, inflamacion dhe gastroenteritis, stres, përdorim i antibiotikëve etj.

Keqabsorbimi i fruktozës zhvillohet tek të moshuarit. Ky është një nga dallimet ndërmjet të dyja llojeve të intolerancës ndaj fruktozës.

Simptomat e këtij lloji të intolerancës janë nga fruktoza që nuk është e përpunuar në tërësi. Ajo fermenton në pjesën e poshtme të zorrëve dhe ndjehen simptoma të ngjashme me simptomat e zorrës së trashë nervoze, kur konsumohet ushqim me shumë fruktozë siç janë: fryrje, gazra, dhimbje në stomak, diarre etj.

Personat me intolerancë ndaj fruktozës duhet ta kufizojnë konsumin e ushqimit me përmbajtje të artë të fruktozës, siç janë:

•           lëngje frutash

•           fruta me përmbajtje të lartë të fruktozës (mollë, rrush, bostan)

•           perime me përmbajtje të lartë të fruktozës (asparagus, bizele, domate, kungulleshka, presh)

•           ëmbëlsues (shurup agave, shurup maple, majltë, sheqer kokosi, shurup misri me përmbajtje të lartë fruktoze etj.)

Disa përbërës ushqimorë që kanë përmbajtje më të ulët të fruktozës – siç janë agrumet, bananet, boronicat, luleshtrydhet, karotat, avokado, mashurkat dhe sallata jeshile – mund të tolerohen, kur konsumohen në sasi të kufizuara.

Në Laboratorin Avicena është i disponueshëm test molekular për detektimin e intolerancës gjenetike ndaj fruktozës. Testi kryhen detektim të mutacioneve të gjeneve, përgjegjëse për deficitin e enzimës Aldolazë B, që merr pjesë në metabolizmin e fruktozës, sakarozë dhe sorbitol.

Mostra: gjak i plotë

Koha e lëshimit të rezultatit: 2 ditë

Konsultohuni gjithmonë me mjekun tuaj në lidhje me simptomat dhe me gjendjen tuaj shëndetësore.