Kategori: Uncategorized

GJITHÇKA ËSHTË NË ENZIMAT

Trupi juaj prodhon enzimë që ashtuquajtur laktazë. Kur pini një gotë qumësht, laktaza ju ndihmon që ta shpërbëni sheqerin e qumështit laktozë në sheqerna më të thjeshta që absorbohen në rrjedhën tuaj të gjakut. Intoleranca ndaj laktozës shfaqet kur keni deficit  të laktazës.

DUHET TË KONSULTOHENI ME MJEKUN TUAJ

Disa sëmundje të stomakut kanë simptoma të ngjashme me simptomat e intolerancës ndaj laktozës. Mjeku juaj mund t’ju ndihmojë që ta përcaktoni shkakun për simptomat tuaja dhe se cilat ekzaminime duhet t’i kryheni.

JO ÇDOKUSH KA SIMPTOMA

Laktoza mund të prodhojë një spektër të gjerë të simptomave gastrointestinale. Këto simptoma përfshijnë fryerje, nauze, gazra, dhimbje abdominale dhe diarre. Megjithatë, mund të keni mungesë të laktazës dhe të mos keni asnjë shenjë.

ZAKONISHT SHFAQET NË MOSHË MË TË MADHE

Shumë pak foshnja lindin intolerante ndaj laktozës dhe duhet të pinë formulë pa laktozë në vend të qumështit të nënës. Megjithatë, shumica e njerëzve që janë intolerantë ndaj laktozës, e humbasin aftësinë që ta tretin qumështin diku pas lindjes. Zakonisht, kjo ndodh në moshën nga 2 deri 12 vjeç, edhe pse mund të mos përjetoni simptomat deri në adoleshencën e vonshme ose në moshë më të madhe.

NUK JENI TË VETËM

Deri 65% e njerëzve nëpër botë dhe 30 milionë Amerikanë kanë nivel të caktuar të intolerancës ndaj laktozës. Më shpesh shfaqet tek njerëzit prejardhja e të cilëve është aziatike, afrikane, spanjolle. Më pak e mundshme që të jenë intolerantë ndaj laktozës janë njerëzit nga Evropa veriore dhe ajo perëndimore.

INTOLERANCA NDAJ LAKTOZËS NUK ËSHTË ALERGI NDAJ QUMËSHT

Alergjia e qumështit është më e rrallë, por më e dëmshme se intoleranca e laktozës. Nëse jeni alergjikë ndaj qumështit, trupi juaj lufton me produktet e qumështit si të jetë sulmues i dëmshëm. Simptomat janë zakonisht më të rënda dhe mund të përfshijnë edhe frymëmarrje të vështirësuar, kruarje të syve, puçrra. Njerëzit me këtë alergji duhet të anashkalojnë tërësisht produkte qumështi.

NUK JANË TË NDALUARA TË GJITHA PRODUKTET E QUMËSHTIT

Për momentin në tregun tonë janë të disponueshme shumë produkte qumështi që në përbërjen e tyre nuk kanë laktozë. Produkte qumështi që kanë nivel më të ulët të laktozës dhe mund të treten në organizëm akoma më lehtë janë djathërat e fortë dhe të vjetër të stazhionuar (parmezan ose çedar) dhe jogurt. .

DIAGNOZA

Në ISHP Laboratorin Avicena përpunohet testi më bashkëkohor për testim gjenetik të intolerancës ndaj laktozës me metodën e hibridizimit të anasjelltë – PCR.

Testi kryhen identifikim të dy polimorfizmave të lokalizuara në intron 9 (С/Т13910) dhe 13 (G/A 22018) të gjenit MCM6, që janë të lidhura me perzistencën e aktivitetit të laktazës tek persona të rritur dhe fëmijë mbi 5 vjeç.

* Çmimi i testit: 2.690,00 den.

PANELE RESPIRATORE MOLEKULARE PËR DETEKTIM TË SAKTË, TË SHPEJTË DHE PREÇIZ TË NUMRIT MË TË MADH TË SHKAKTARËVE NJËKOHËSISHT!

Infeksionet respiratore janë infeksionet më të shpeshta tek njerëzit. 

Edhe pse jetojmë në kohën e pandemisë me COVID-19, shumë shkaktarë të tjerë të sëmundjeve janë kudo rreth nesh dhe mund të shkaktojnë infeksione edhe tek personat e rritur por edhe tek fëmijët.

Ekziston një numër i madh i shkaktarëve që mund të shkaktojnë forma të ndryshme të sëmundjeve të rrugëve të frymëmarrjes, nga infeksione më të lehta të rrugëve të sipërme të frymëmarrjes, deri tek pneumoni. Në shumë raste është e vështirë që të njohët dhe të identifikohet shkaktari i saktë i një infeksioni respirator, veçanërisht ku bëhet fjalë për infeksione të përziera. Përveç kësaj, simptomat e infeksioneve respiratorë, qoftë ajo nëse bëhet fjalë për virusin e gripit, SARS-CoV-2 ose ndonjë shkaktar tjetër janë shumë të ngjashëm.

Gjithmonë, për trajtim të përshtatshëm të sëmundjes, është shumë e rëndësishme të dihet shkaktari i vërtetë i sëmundjes, me qëllim që të veprojë në kohë dhe në mënyrë të drejtuar ndaj shkaktarit përkatës.

Përveç testeve standarde mikrobiologjike, testet e rregullta për detektim të virusit të ri SARS-CoV-2, në Laboratorin Avicena në mënyrë të vazhdueshme punohen edhe panelet më bashkëkohore respiratorë molekulare, që kryejnë detektim të një numri të madh të baktereve dhe viruseve njëkohësisht.

Bëhet fjalë për metodë shumë sensitive (të ndjeshme) molekulare Real-Time PCR, që është superiore në krahasim me metodat dhe teknikat e tjera, dhe i mënjanon të gjitha dilemat dhe dyshimet me vetëm një test!

• Testi mund të përpunohet menjëherë, edhe gjatë shfaqjes së simptomave të para
• I përshtatshëm edhe për fëmijë edhe për të rritur
• Terapia e antibiotikëve ose çfarëdo lloj terapie tjetër nuk ndikojnë mbi rezultatin.

Në dispozicion janë dy panele për detektim të njëkohshëm të 26 dhe 40 patogjeneve respiratorë me metodën Real-Time PCR:

PANEL RESPIRATOR 21

• Influenza A virus (Flu A) 
• Influenza A-H1 (Flu A-H1)
• Influenza A-H1pdm09 (Flu A-H1pdm09) 
• Influenza A-H3 (Flu A-H3) 
• Influenza B virus (Flu B) 
• Respiratory syncytial virus A (RSV A) 
• Respiratory syncytial virus B (RSV B)
• Adenovirus (AdV)
• Enterovirus (HEV)
• Metapneumovirus (MPV)   
• Parainfluenza virus 1 (PIV 1)  
•  Parainfluenza virus 2 (PIV 2)   
• Parainfluenza virus 3 (PIV 3)  
• Parainfluenza virus 4 (PIV 4)  
• Bocavirus 1/2/3/4 (HBoV)
• Coronavirus 229E (229E)   
• Coronavirus NL63 (NL63)   
• Coronavirus OC43 (OC43)   
• Human rhinovirus (HRV)   
• Bordetella parapertussis (BPP)   
• Bordetella pertussis (BP)   
• Chlamydophila pneumoniae (CP)   
• Haemophilus influenzae (HI)   
• Legionella pneumophila (LP)
• Mycoplasma pneumoniae (MP)   
• Streptococcus pneumoniae (SP)

MOSTRA: bris nga gryka/hunda, gëlbazë/ lavat bronkoalveolar

  PANEL RESPIRATOR 40

• Influenza A virus
• Influenza A-H1
• Influenza A-H1pdm09
• Influenza A-H3
• Influenza B virus
• Respiratory syncytial virus A
• Respiratory syncytial virus B
• Adenovirus
• Enterovirus
• Metapneumovirus
• Parainfluenza virus 1
• Parainfluenza virus 2
• Parainfluenza virus 3
• Parainfluenza virus 4
• Bocavirus 1/2/3/4
• Coronavirus 229E
• Coronavirus NL63
• Coronavirus OC43
• Human rhinovirus
• Bordetella parapertussis
• Bordetella pertussis
• Chlamydophila pneumoniae
• Legionella pneumophila
• Mycoplasma pneumoniae
• Streptococcus pneumoniae
• Streptococcus beta haemolyticus gr A
• Streptococcus beta haemolyticus gr B
• Streptococcus beta haemolyticus gr C
• Streptococcus beta haemolyticus gr F
• Streptococcus beta haemolyticus gr G
• Haemophilus influenza 
• Haemophilus parainfluenzae
• Staphylococcus aureus
• Staphylococcus aureus meticillin rezistenten (MRSA)
• Moraxella catarrhalis
• Klebsiella pneumoniae
• Pseudomonas aeruginosa
• Candida albicans
• Candida species
• Aspergillus species

MOSTRA: 2 brise nga hunda dhe 1 bris nga gryka.

Ju informojmë që në Laboratorin Avicena është e disponueshme meny komplete e testeve për diagnozë të shkaktarëve të sëmundjeve gastrointestinale.
Sëmundjet e traktit gastrointestinal janë shumë të shpeshta tek popullata e përgjithshme dhe manifestohen në forma nga më të ndryshmet, në varësi të shkaktarit të gjendjes.
Qasja sindromatike e testimit, tek pacient me simptoma gastrointestinale, do të mundësojë diagnostikim të shpejtë, të saktë dhe në kohë të gjendjes, dhe trajtim të përshtatshëm për pacientin.

DIAGNOZA ETIOLOGJIKE E SHKAKTARIT ËSHTË KYÇE PËR TRAJTIM TË PËRSHTATSHËM TË PERSONIT TË SËMURË.

►           TESTIM NGA NJË MOSTËR, PËR LLOJE TË NDRYSHME SHKAKËTARËSH

►           DIAGNOZA E SHPEJTË ETIOLOGJIKE MUNDËSON TRAJTIM TË PËRSHTATSHËM DHE TERAPI TË DREJTUAR

►           MASA PARANDALUESE PËR KONTROLL TË INFEKSIONIT

►           KURSIM TË KOHËS DHE MJETEVE MONETARE

Shkaktari	Metoda
PAKETË TË PLOTË GASTROINTESTINALE PËR DETEKTIM TË 17 SHKAKTARËVE TË INFEKSIONEVE GASTROINTESTINALE(6 VIRUSE, 9 BAKTERIE DHE 2 FUNGJE)	Multipleks      Real-Time PCR Му
PANEL PËR SHKAKTARË GASTROINTESTINALË VIRUSESH:  NOROVIRUS G I, NOROVIRUS G II, ROTAVIRUS, ADENOVIRUS, ASTROVIRUS, SAPOVIRUS	MultipleksReal-Time PCR
FEÇE PËR ROTA VIRUS	Imunokromatografi
FEÇE PËR ROTA + ADENO VIRUS	Imunokromatografi
FEÇE PËR NOROVIRUS	Imunokromatografi
FEÇE PËR NOROVIRUS + ROTAVIRUS +ADENOVIRUS	Imunokromatografi
KOPROKULTURË	Kulturë
BRIS REKTAL	Kulturë
FEÇE/BRIS REKTAL PËR CANDIDA	Kulturë
CLOSTRIDIUM DIFFICILE – TOKSINË А DHE B, NË FEÇE	Imunokromatografi
GIARDIA LAMBLIA DHE CRYPTOSPORIDIUM NË FEÇE	Imunokromatografi
CAMPYLOBACTER NË FEÇE	Imunokromatografi

BRIS CELOFANI	Mikroskopi
FEÇE PËR PARAZITË DHE PROTOZOA	Mikroskopi
Helicobacter pylori IgA (serum)	CLIA
Helicobacter pylori IgG (serum)	CLIA
Antigjen i Helicobacter pylori në feçe	Imunokromatografi

Të nderuar, ju informojmë që Laboratori Avicena disponon me meny komplete të testeve për detektim të shkaktarëve më të shpeshtë të etheve me ekzantemë dhe sëmundje që parandalohen me vaksina. Të gjitha analizat punohen me metodë kimiolumineshente (CLIA) që ka ndjeshmëri dhe specifikë të lartë dhe garanton rezultate të sakta dhe precize:

Testet e disponueshme në Laboratori Avicena:

Morbilli Virus

›          Morbilli Virus IgM                      

›          Morbilli Virus IgG                     

›          Morbilli Virus IgM+IgG           

Rubella

›          Rubella IgM                               

›          Rubella IgG                              

›          Rubella IgM+IgG                     

 Parotitis

›          Parotitis IgM                              

›          Parotitis IgG                              

›          Parotitis IgM+IgG                   

Varicella Zoster Virus

›          Varicella Zoster Virus IgG         

›          Varicella Zoster Virus IgM         

Parvovirus

›          Parvovirus IgM                        

Për çfarëdo lloj informacionesh ose pyetje plotësuese, na kontaktoni në numrat tanë të telefonit 02/3179-001, 02/2477-345 dhe 044/355-550

Laboratori Avicena është laboratori i vetëm në të cilin përdoren lancetat unike për marrjen e mostrës së gjakut nga gishti, me teknologjinë e patentuar Comfort Zone Technology®.

Domethënë, prodhuesi anglez Owen Mumford, e ka patentuar këtë teknologji që mundëson zvogëlim të dhimbjes gjatë vetë prakjes së lancetës mbi lëkurë dhe një përvojë të përgjithshme më të këndshme gjatë marrjes së mostrës së gjakut.

Dizajni përbëhet nga ajo që në pjesën që e prek lëkurën, ekzistojnë 8 pika të ngritura që kryejnë presion të ëmbël. Skajet përfundimtare nervore e regjistrojnë këtë prekje dhe dërgojnë sinjal në tru për përvojë të këndshme, duke e maskuar ndjenjën e dhimbjes gjatë shpimit.

Në vijim shihni video dhe njihuni më shumë me këto lanceta unike.

PNEUMOSLIDE – test për zbulimin e njëkohshëm të 9 llojeve të baktereve dhe viruseve – shkaktarë të infeksioneve më të shpeshta të rrugëve të frymëmarrjes që nuk zbulohen me metoda klasike.

PSE PNEUMOSLIDE?

1.       Zbulim të saktë dhe të shpejtë të shkaktarëve të infeksioneve të pazakonshme

2.       Mundësi për mjekim më të përshtatshëm

3.       Shkurtohet kohëzgjatja e sëmundjes

4.       Pa rrezik për rezistencë ndaj medikamenteve të dhëna

5.       Kursen kohë dhe shpenzime

6.       Parandalon zhvillim të komplikimeve

7.       Identifikim të 9 patogjeneve atipike respiratore njëkohësisht

8.       Me vetëm një test, rezultatet brenda ditës

ÇFARË ËSHTË PNEUMOSLIDE?

Test imuno-fluoreshent që mundëson detektim të antitrupave IgG dhe IgM nga serumi i pacientit, për 9 patogjenë individualë atipikë njëkohësisht.

–          Mycoplasma pneumoniae

–          Legionella pneumophila

–          Chlamydia Pneumoniae

–          Coxiella burnetii

–          Adenovirus

–          Virus Respirator Sincicial

–          Influenza A

–          Influenza B

–          Parainfluenza (serotipe1,2,3)

Mbani mend! Numër i madh i infeksioneve respiratore janë të shkaktuara nga patogjenët atipikë të lartpërmendur dhe të njëjtët janë shkaktarë për morbiditet dhe mortalitet jashtëzakonisht të lartë!

KUR PNEUMOSLIDE?

Është i indikuar tek të gjitha infeksionet respiratore!

□        Numri më i madh i infeksioneve respiratore janë etiologjikisht të padëshmuara

□        Shumë shpesh janë të përfshirë më shumë patogjenë

□        Gjithnjë e më shumë haset infeksion i përzierë

Veçanërisht tek:                                                                                                                 

►     Infeksione respiratore  të zgjatura dhe të përsëritshme

►     HOBB  (SKOM) (Sëmundje Kronike Obstruktive të Mushkërive)

►     Fëmijë të vegjël

►     Persona të moshuar

►     Të sëmurë kardiopulmonarë, kronikë dhe të palëvizshëm

►     Persona me sistem imunitar të komprometuar

►     Manifestime ekstrapulmonare

Çfarë paraqet HPV?

HPV është emër grupi virusesh. Ekzistojnë rreth 150 lloje të HPV (Human papilloma virus) që janë seksualisht – të transmetueshme, që i përfshijnë organet gjenitale tek burrat dhe gratë. Disa lloje të HPV (psh. tip 6, tip 11) shkakëtojnë ndryshime që quhen lytha gjenitale, derisa lloje të tjera, që quhen shumë të rrezikshme (psh. tip 16, tip 18 etj.) mund të shkakëtojnë ndryshime CIN (rritje anormale të qelizave) që çojnë në zhvillim të kancerit në qafën e mitrës.

Si mund të fitoj HPV?

HPV transmetohet me kontakt gjenital, më shpesh nëpërmjet marrëdhënies seksuale vaginale ose anale. Numri më i madh i njerëzve nuk dijnë se e kanë virusin ose se ja transmetojnë partnerit të tyre. Prandaj, më shpesh nuk është e mundur të dihet se kush e ka transmetuar virusin dhe kur ka ndodhur infeksioni.

A ekziston mënyrë tjetër për infektim me HPV?

Ekzistojnë më shumë keqkuptime rreth asaj se si mund të fitohet HPV. Megjithatë, është e rëndësishme të dihet se prezervativët nuk mundësojnë mbrojtje 100% nga HPV. Sepse virusi gjendet edhe në lëkurën rreth organeve gjenitale, virusi shumë lehtë mund të kalojë nga rajoni gjenital i burrit në vaginën, vulvën ose anusin e gruas.

Si shkakëton HPV kancer në qafën e mitrës?

Virusi i HPV shkakëton rritje anormale të qelizave në qafën e mitrës. Në numër të madh të rasteve, HPV zhduket vetë. Megjithatë kur infeksioni me HPV zgjat një kohë të caktuar, nga qelizat anormale mund të zhvillohet kancer (kancer në qafën e mitrës ose në pjesë të tjera të trupit).

A mund të (parandalohet) pengohet kanceri në qafën e mitrës?

Po. Ekzistojnë teste me të cilat mund të gjenden shenja të hershme, para se të zhvillohen simptomat. Në këtë mënyrë, problemi do të gjendet dhe do të zgjidhet para se të zhvillohet në kancer. Testet e tilla janë PAP-test dhe HPV-test.

Cili është dallimi midis PAP-testit dhe HPV-testit?

Që të dy testet mundësojnë të bëhet skrining për kancer cervikal. Dallimi është në atë që detektojnë gjera të ndryshme. me PAP-testin kërkohen ndryshimet e qelizave që mund të çojnë në kancer. Me HPV-testin kërkohet dhe detektohet virusi i HPV që i shkakëton këto ndryshime.

A do të fitoj kancer në qafën e mitrës nëse kam HPV?

Ato gra që kanë HPV nuk do të zhvillojnë kancer në qafën e mitrës, vetëm nëse i ndjekin këshillat dhe udhëzimet nga gjinekologët e tyre për testim dhe trajtim përkatës. Përderisa keni HPV, gjinekologu Juaj do të rekomandojë kontrolle dhe testime më të shpeshta, me qëllim që të gjenden herët ndryshimet eventuale dhe të njëjtat të trajtohen në mënyrë përkatëse. Prandaj, ndiqini këshillat e Gjinekologut Tuaj.

Përderisa kam HPV, a do të mund të mbetem shtatzënë dhe të lind foshnjë të shëndetshme?

Ekzistimi i HPV nuk e zvogëlon shansin për shtatzëni. Lloji i HPV që keni, nuk do të mund të ndikonte mbi shëndetin e foshnjës së sapolindur. Megjithatë, përderisa keni nevojë për trajtim të qelizave anormale në qafën e mitrës (të shkakëtuara nga HPV), vetë trajtimi mund të ndikojë në shanset për shtatzëni.

Konsultohuni me gjinekologun tuaj në lidhje me këtë. Si mund të bëj HPV – test?

Diagnostikimi i rregullt i HPV është i një rëndësie të madhe dhe është vendimtar për trajtimin e mëtejshëm të pacientit.

Në ISHP Laboratorin Avicena mund ta bëni testin Anyplex II HPV 28  të vetëm multipleks RT-PCR, që mundëson detektim, diferencim dhe kuantifikim të njëkohshëm të 28 llojeve të ndryshme të gjenotipeve HPV (19 me rrezik të lartë dhe 9 me rrezik të ulët), përgjegjëse për kancer cervikal dhe/ose infeksione seksualisht të transmetueshme. 

19 me rrezik të lartë : 16,18,26,31,33,35,39,45,51,52,53,56,58,59,66,68,69,73,82

9 me rrezik të ulët: 6,11,40,42,43,44,54,61,70

Falë teknologjive të vetme DPO® dhe TOCE® ky test kryet në instrumente RT-PCR, për detektim shumë preçiz, diferencim dhe kuantifikim të infeksioneve HPV me rrezik të lartë dhe rrezik të ulët.

Testi i siguron të gjitha informacionet e nevojshme (gjenotip, bashkë-infeksion, rezultat kuantitativ) në lidhje me infeksionin, që të lehtësohet ndjekja klinike e pacientit.

Mjekësia moderne parandaluese synon drejt asaj që të bëjë skrining mbi popullatën me qëllim që të zbulohen ata që kanë rrezik për të zhvilluar sëmundje të caktuar, pra të zbulohen ata tek të cilët procesi tashmë ka filluar, por ende nuk është shoqëruar me simptoma. Kështu, sot rreziku për lindje të incidencave kardiovaskulare mund të interpretohet mbi bazë të shumë parametrave laboratorikë si do të mund të ndërmerreshin masa parandaluese në kohë

Çfarë janë markerat e zemrës?

Markerat e zemrës janë biomarkera (substanca) që çlirohen në gjak dhe përqëndrimi i të cilave matet me qëllim që të vlerësohet funksioni i rregullt i zemrës.

Pse maten?

Matja e markerave të zemrës ndihmon në vlerësimin e rrezikut, diagnostifikimin, ndjekjen dhe përballimin me problemet e zemrës, duke mundësuar fillim të shpejtë të parandalimeve dhe masave terapeutike.

Laboratori Avicena ju ofron testet më bashkëkohore shumë të ndjeshme të Siemens Healthcare Diagnostics në pajtueshmëri me rekomandimet e ESC (European Society of Cardiology) dhe ACC (American College of Cardiology Foundation) për përcaktimin e përqëndrimit të të gjithë markerave të zemrës në gjak.

C – proteinë reaktive shumë e ndjeshme (hsCRP)

hsCRP është proteinë në fazë akute, që shfaqet në qarkullim si përgjigje e citokineve inflamatore (si interleukin-6) dhe paraqet marker për inflamacion sistemik. Ai është indikator i rëndësishëm gjatë inflamacioneve, nekrozave të indit ose gjatë traumave.

► hsCRP është indikator për lindje të ndonjë çrregullimi kardiovaskular tek persona të rritur, pa histori paraprake për ekzistim të sëmundjes.

► hsCRP e përmirëson vlerësimin e rrezikut dhe përgjigjes së terapisë në parandalimin primar të sëmundjeve kardiovaskulare. Vlerat referente të CRP në plazmë janë më të vogla se 3,0 mg/L.

Testi hsCRP kryen analizë kuantitative të shumë niveleve të ulta të CRP në gjak. Testet klasike CRP nuk mund ta detektojnë nivelin e CRP që është i lidhur me zhvillimin e sëmundjeve kardio-vaskulare. Pikërisht me testin hsCRP mund të detektohen këto përqëndrime të ulta. Bëhet fjalë për test që gjithnjë e më shumë përdoret si marker për vlerësim të rrezikut për sëmundje kardiovaskulare, por edhe si marker parashikues tek sëmundje të zemrës tashmë ekzistuese. Së bashku me vlerësimin e statusit të lipideve dhe sistemeve -skor për përcaktim të rrezikut, testi hsCRP është i domosdoshëm në vlerësimin e rrezikut për sëmundje kardiovaskulare tek individi.

Kreatin kinaza (CK)

CK-MB

Në praktikën klinike përcaktimi kuantitativ i CK në serum shërben si marker për infarkt të miokardit dhe sëmundje të muskujve skeletorë. Përqëndrimi i CK-MB si marker për dëmtim të hershëm të miokardit rritet 2-6 orë pas goditjes, dhe mund të rritet edhe deri 2-3 ditë pas goditjes së zemrës.

Shkaqet për vlera të rritura:

1. Infarkt i miokardit

2. Miokarditis

3. Perikarditis

4. Distrofi muskulare

5. Оperacion të zemrës

6. Ushtrime të vështira – trajnim

7. Sëmundje të përziera të indit lidhës

8. Kardiomiopati

9. Hipotermi

Vlera referente: deri 5.3 IU/L

Troponin

Përcaktimi kuantitativ i troponinës I në serum shërben si marker për nekrozë të miokardit dhe infarkt akut të miokardit, për identifikim të pacientëve me rrezik të lartë dhe ndjekje të gjendjes, vërtetim të nevojës për trajtim më agresiv, të kryhet dallim midis angina pektoris dhe infarktit të miokardit tek pacientë me dhimbje në gjoks.

Troponinet e zemrës gjatë infarktit të miokardit mbeten të zmadhuara 10 – 14 ditë pas dëmtimit kardial.

Nivelet e troponinës mbeten të zmadhuara në gjak më gjatë se nivelet e CK-MB ose MYO, duke mundësuar një periudhë të vazhduar diagnostike për infarktin e miokardit.

Vlera referente: < 1,0 ng/ml

Sipas librit The Sensitive Gut (Zorrë të ndjeshme), të botuar nga Fakulteti i Mjekësisë në Harvard, vlerësohet se „rreth70 përqind e popullatës botërore ka ndonjë lloj problemi me laktozën”

Çfarë është intoleranca ndaj laktozës?

Intoleranca (Mostoleranca) ndaj laktozës paraqet pamundësi ose aftësi të zvogëluar për tretjen e sheqerit të qumështit – laktozës, karbohidrati më i përfaqësuar në qumësht për shkak të mungesës së enzimës intestinale laktazë. Laktaza në mënyrë natyrore gjendjet në zorrën e hollë dhe e tret laktozën në sheqerna më të thjeshta, lehtësisht të tretshme në glukozë dhe galaktozë. Deficiti i laktazës mund të manifestohet në dy mënyra: si sasi e pamjaftueshme e laktazës (hipolaktazë) ose si mungesë komplete e laktazës në zorrë (alaktazë).

Çfarë e shkakton

Për shkak të mungesës së enzimës laktazë, laktoza e patretur gjendet në zorrën e trashë, ku shërben si ushqim për bakteret. Në formë të tillë të patretur laktoza stimulon akumulim të lëngjeve dhe elektroliteve, dhe veprimi i baktereve shkakton çlirim të gazrave (metan, dioksid karboni) që rezulton me fryrje dhe dhimbje abdominale shpesh të shoqëruar me diarre.

Njerëzit ndonjëherë e përziejnë intolerancën ndaj laktozës me alergjinë ndaj qumështit.

Njerëzit ndonjëherë e përziejnë intolerancën e laktozës me alergjinë ndaj qumështit. Megjithatë, alergjitë ndaj qumështit të lopës janë reaksion i sistemit imunitar ndaj proteinave të qumështit, ndërsa intoleranca ndaj laktozës është problem me sistemin digjestiv që shfaqet për shkak të mungesës së enzimës laktazë. Alergji ndaj qumështit më shpesh shfaqen në vitin e parë të jetës, ndërsa intoleranca ndaj laktozës më shpesh shfaqet në moshë të rritur.

Simptoma

Intoleranca ndaj laktozës manifestohet me dhimbje abdominale me shfaqje të fryrjes, parehatisë, me ngërçe, gazra dhe diarre. Këto simptoma më shpesh janë të shoqëruara edhe me lodhje të vazhdueshme, përqendrim të dobët, dhimbje koke etj. Simptomat zakonisht shfaqen 30 minuta deri në 2 orë pas konsumit të ushqimit që përmban laktozë. Intensiteti i simptomave varet nga personi në person dhe gjithashtu varet nga sasia e laktozës së konsumtuar, nivelit të aktivitetit të enzimës laktazë dhe nga lloji i ushqimit të konsumuar që përmban laktozë. Sipas të dhënave statistikore, një nga pesë të rritur dhe fëmijë në Evropën veriore kanë simptoma që janë karakteristike për intolerancën ndaj laktozës.

Diagnoza

Në ISHP Laboratori Avicena punohet testi më bashkëkohor për testim gjenetik të intolerancës ndaj laktozës me metodën e Real-Time PCR.

Testi kryen identifikim të dy polimorfizmave të lokalizuara në nitronin 9 (С/Т13910) dhe 13 (G/A 22018) të gjenit MCM6, që janë të lidhura me perzistencën e aktivitetit të laktazës tek të rriturit dhe fëmijë mbi 5 vjet.

* Mostra e nevojshme: minimumi 1 ml EDTA ose gjak të plotë citrat

Çfarë janë markerat e tumorit?

Markerat e tumorit paraqesin substanca (proteina, enzima, hormone etj) që sekretohen në organizëm si pasojë e përgjigjes së tij gjatë ekzistimit të ndonjë shfaqjeje beninje ose malinje. Matja e tyre dhe identifikimi është i dobishëm për vendosjen e diagnozës, si edhe për ndjekje të progresit/rrjedhës së sëmundjes dhe suksesin nga terapia.

Çfarë tregojnë vlerat e markerave të tumorit?

Gjatë hemoterapisë, terapisë hormonale dhe rrezatuese, lëvizja e vlerave të markerave në gjak mund të përdoret për vlerësim të efektshmërisë së terapisë. Nëse vlerat bien, ajo është tregues se sëmundja jep përgjigje ndaj terapisë. Në të kundërt, vlerat e rritura të markerave të tumorit gjatë kontrolleve shqyrtuese sugjerojnë në shfaqjen e përsësritur të tumorit ose në krijimin e metastazave (dhe atë e bëjnë gjashtë muaj më herët sesa kontrolli rentgen ose kontrolli me ultratingull), me atë strategjia e terapisë duhet të ndryshohet.

Kontroll të disa markerave individualë të tumorit:

AFP (Аlfa – fetoproteinë)

Niveli i alfa-fetoproteinës në serum shërben si marker për karcinom hepatocelular dhe tumor metastatik të mëlçisë, si edhe për vlerësim të rrezikut për shfaqje të defekteve tek fryti (defekte në tubin neural, Sindrom Down).

BR – MA (CA 15-3) (“cancer antigen”- kancer antigjen 15-3)

Ky marker, ka rëndësinë më të madhe në kontroll gjatë sëmundjes tek pacientet me neoplazma malinje në gji. Lartësia e vlerave të markerit në masë të madhe varet nga aktiviteti i sëmundjes dhe mund të përdoret në diferencimin – qëllime diagnostike gjatë sëmundjes së gjinjve tek gratë. Gjatë përcaktimit të përbashkët të CA 15-3 dhe CEA me siguri prej 80% zbulohet metastaza e kancerit të gjirit.

GI – MA (CA 19 – 9)

Ky marker ka rëndësi para së gjithash tek tumoret e pankreasit dhe rrugët e fshikëzës së tëmthit. Tumore që në mënyrë të shpeshtë mund të japin vlera të rritura të CA 19-9 janë: malinjitete të pankreasit, kancer në rrugët e tëmthit, kancer në stomak dhe në zorrën e trashë.

OM – MA (CA 125)

CA 125 në rradhë të parë ka rëndësi si marker tumori për detektim të neoplazmave malinje në vezore.Sëmundje të tjera që mund të japin vlera të rritura të CA 125 janë: ciroza e mëlçisë, pankreatitis akut (inflamacion të pankreasit), olecistitis akut (inflamacion të fshikëzës së tëmthit) dhe sëmundje të tjera beninje gjinekologjike ose inflamacione.

CA 72-4

Marker tumori për kancer të stomakut, specificiteti i të cilit është më i madh se 95%. Vlerat e këtij markeri në serum i përshtaten nivelit të sëmundjes. Sa më i përparuar të jetë niveli i sëmundjes, aq më të larta janë edhe vlerat e serumit të CA 72-4.

Proteinë S 100

S – 100 ka rëndësi parashikuese dhe vlerë diagnostike tek pacientë me melanomë malinje.

СЕА (carcino-embryonic antigen; antigjen karcino-embrional)

Marker – tumori jospecifik që përcaktohet në kombinim me markera specifike tumori për ndjekje dhe parashikim tek të sëmurit nga lloje të ndryshme të kancerit, veçanërisht nga kanceri kolorektal. Përcaktimi i vlerave të CEA luan rol më të rëndësishëm tek neoplazmat / kancer në zorrën e trashë, ku lartësia e vlerave në mënyrë direkte varet nga shkalla e tumorit.

PAP (acid fosfateze prostatik) dhe PSA (antigjen specifik prostate)

PAP, së bashku me PSA janë markera për ndjekje të sëmurëve nga kanceri i prostatës. Për njohjen e hershme të kancerit në prostatë përkrah kontrollit klinik është e rëndësishme që të përcaktohen markerat që do ta dëshmojnë ekzistimin e sëmundjes. PSA total/i përgjithshëm, acidi i fosfatazës dhe PAP (acidi i fosfatazës prostatike) janë markerat më të rëndësishëm për zbulimin e hershëm të kancerit në prostatë.

HE-4 (human epididymal protein 4, НЕ-4 + СА-125 (ROMA INDEX)

HE-4 (human epididymal protein 4) – (proteina e epididimisit njerëzor 4) është biomarker serumi, përqendrimi i të cilit zmadhohet në mënyrë të konsiderueshme tek pacientë me kancer epitelial ovarial dhe ka ndjeshmëri dhe specificitet më të madh se markeri СА-125. Përdoret si ndihmë në diagnostikimin, si edhe në ndjekjen e përgjigjes së terapisë tek pacientë me kancer ovarial.

Kur kombinohet së bashku me markerin СА-125, në masë të madhe zmadhohet edhe ndjeshmëria dhe specificiteti i vetë markerit СА-125.

Kombinimi i  НЕ-4 + СА-125 (ROMA INDEX) paraqet vegël të re për diagnostikim diferencial në përcaktimin nëse masa e tumorit në legenin e vogël është beninje ose malinje, si tek gratë në periudhën para menopauzës ashtu edhe tek granë në post-menopauzë dhe mundëson shtresim të rrezikut dhe drejtim për trajtimin e mëtejshëm.

ALGORITMI  ROMA  për përllogaritjen e rrezikut nga kanceri epitelial ovarial përdoret për shtresim të pacienteve në grupe me rrezik të lartë ose të ulët.

Gra në periudhën para menopauzës

ROMA > 12.5 % = rrezik i lartë për kancer epitelial ovarial

ROMA ≤ 12.5 % = rrezik i ulët për kancer epitelial ovarial

Gra në post-menopauzë

ROMA > 14.3 % = rrezik i lartë për kancer epitelial ovarial

ROMA ≤ 14.3 % = rrezik i ulët për kancer epitelial ovarial